Nagrody Nobla 2016: kim są tegoroczni laureaci?
Nagroda Nobla wikimedia.org - Sculptor and engraver: Erik Lindberg, Photographer: Jonathunder - Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0
Za co przyznano tegoroczne nagrody?
Dlaczego organizm „sam siebie zjada‟
Ohsumi otrzymał swoją nagrodę za odkrycie mechanizmu autofagii (autofagocytozy). To proces, który polega na na trawieniu przez komórkę obumarłych lub uszkodzonych elementów jej struktury. Ten proces występuje u wszystkich organizmów zawierających jądro komórkowe. Mechanizm ten wykorzystywany jest szczególnie w okresie niedoboru substancji odżywczych. Komórka podtrzymuje wówczas głównie procesy niezbędne do życia, a energię pozyskuje ze zbędnych elementów. Czyli mówiąc krótko, japoński naukowiec odkrył mechanizm tego, dlaczego nasz organizm „sam się zjada‟.
Teoria wytłumaczona za pomocą pieczywa
Topologiczne stany materii i przejścia fazowe to materiały, które są tak cienkie, że można je niemal uważać za twór dwuwymiarowy.
To, za co fizycy otrzymali nagrodę, jest dość skomplikowane, dlatego jeden z członków komisji noblowskiej, która przyznaje tę nagrodę, wyjaśnił topologię za pomocą… precla, bajgla i bułki cynamonowej.
Najmniejsze maszyny na świecie
Maszyny molekularne to pojedyncze cząsteczki, które mogą wykonywać pracę. Przypominają podnośniki, mięśnie i silniki, ale... są widoczne tylko pod mikroskopem. Przełomowym osiągnięciem laureatów jest to, że udało im się wyprowadzić układy cząsteczek chemicznych ze stabilnych stanów równowagi, w której zwykle przebywają, i wprowadzić je do stanów o wyższych energiach, w których można sterować ich ruchami.
Maszyny molekularne mogą w przyszłości pozwolić na np. podawanie leków wprost do chorych komórek lub na ich usuwanie.
Za pokój, który odrzucili obywatele
Wojna w Kolumbii pochłonęła życie co najmniej 220 tys. obywateli. Jest to jedna z najdłuższych wojen domowych w czasach współczesnych.
Laureata z literatury poznamy w przyszłym tygodniu?
Co ciekawe, laureata Literackiej Nagrody Nobla poznamy w tym roku wyjątkowo późno. Miało się to odbyć w tym tygodniu, ale komitet, który przyznaje nagrodę, przełożył ogłoszenie zwycięzcy na późniejszy termin.
Nagrody Nobla
Dodatkowo, od 1968 roku Bank Szwecji przyznaje nagrodę imienia Alfreda Nobla w dziedzinie ekonomii.
To może Cię zainteresować