Norweski z przymrużeniem języka. Pozbyć się odpowiedzialności, czyli: vi sees, vi snakkes
Katarzyna Sadowska
A znacie tego dostawcę węgla, który po wojnie jeździł od kamienicy do kamienicy, krzycząc: „Węgiel przywiozłem, węgiel przywiozłem!" Tylko jego koń mruczał pod nosem: „Tak, akurat, ty przywiozłeś..." Tak tak, nie ma sprawiedliwości na świecie. Jedni pracują a inni się pod tym podpisują.
Dziś porozmawiamy o sytuacji odwrotnej, gdy to my coś robimy, ale nie bardzo chcemy się tym chwalić. W gramatyce nazywa się to stroną bierną czasownika, a stosuje wtedy, gdy nie wiemy lub nie chcemy informować, kto daną rzecz wykonuje.
Po norwesku brzmi to następująco: Vi kan bruke passiv, når vi ikke vet hvem som handler, eller når vi ikke vil røpe hvem som gjør noe.
Czasownik przyjmuje wtedy końcówkę -s (selges, snakkes, vaskes)
Na przykład znudził się nam kotek w domu i chcemy go oddać w dobre ręce. Gdybyśmy napisali „Oddam kotka", zaraz podniósłby się krzyk – „Ej, wziąłeś, to się opiekuj, potworze jeden..."
I wtedy zrzucamy z siebie odpowiedzialność i stosujemy stronę bierną:
– Kattungen gis bort... – Kotek do oddania…
To nie my oddajemy, to kotek sam się oddaje. On jest winien, a my umywamy ręce. Chce to niech się oddaje w obce ręce, jego sprawa.
Alkohol selges ikke etter kl. 18.00 – Alkohol nie jest sprzedawany po 18.00.
Nie strzelajmy do kasjerów. Oni nie są winni. To alkohol nie ma ochoty się sprzedawać.
Oczywiście nie zawsze chodzi o czynności, które są moralnie dwuznaczne lub wstydliwe. Czasami nie jest ważne, kto jest wykonawcą i taka forma po prostu brzmi lepiej.
Søppel hentes annenhver onsdag. – Śmieci zabierane są co drugą środę... Nikogo nie obchodzi, czy wywozi je Mietek, czy Zygmunt.
Kontoret flyttes til Grønnegata 34. – Biuro przeniesione jest na ulicę Zieloną 34.
Kto je przeniósł? Wynajęta firma? 50 Wietnamczyków ciemną nocą? Tajfun? Nieistotne.
Vi snakkes! – Pogadamy! Nieważne, kiedy i kto ma zadzwonić, ważne, że wkrótce wrócimy do tematu.
Maten må spises… – Ma być zjedzone... Jesteśmy na przyjęciu i kucharki nie interesuje, kto to zrobi – lodówka jest zepsuta i jedzenie, które przygotowała nie może się zmarnować.
Biler kjøpes…. – Skup aut – to akurat branża, w której zawsze były kombinacje, więc jest jasne, że nikt się nie przyzna do posiadania takiego interesu. Teoretycznie samochody sprzedają się więc same.
Bør vaskes… – Powinno być uprane
Bør sjekkes… – Powinno być sprawdzone
Skal skiftes… – Trzeba zmienić
Det vaskes i 30 grader –To się pierze w 30. stopniach
Kattunge ønskes – Kotek pożądany (mile widziany, trzeba skontaktować z tym, który oddaje)
I Afrika spises det med hendene – W Afryce je się rękoma (A u nas jak, nogami? Aha, ustami...)
I reaksjonen mellom oksygen og hydrogen dannes det vann – W reakcji tlenu z wodorem powstaje woda...
Hvitvin serveres til forretten, til hovedretten serveres det rødvin – Białe wino podaje się do przystawki, do dania głównego czerwone
Vi sees – Do zobaczenia, dosłownie – widzimy się
Tu dopuszczalna jest też rzadsza forma „vi ses”, z jednym „e”. Sprawdziłem to u źródeł:
"Sees" og "ses" er like korrekt, og følgelig kan man velge fritt mellom disse formene. (Obie formy są poprawne i każdy może dowolnie wybrać między obiema wersjami). Det er valgfritt. (wolny wybór).
Dodatkowo dowiedziałem się, że niektóre słowa mają w stronie biernej przedłużoną końcówkę, zatem nie mówi się fås ale fåes (otrzymuje się),
nie gis, ale gies (daje się),
nie gås, ale gåes (idzie się),
nie has, ale haes (ma się),
nie tas, ale taes (bierze się).
No i cóż, jakby tu rzec, ten teges... 50. jubileuszowy Poradnik sluttes.
Vi seeees...
Ilustracje: Katarzyna Sadowska
To może Cię zainteresować
12-12-2016 00:34
3
0
Zgłoś
04-12-2016 11:16
11
0
Zgłoś